Tra'n darllen y bennill hon o waith Gwilym y Rhos yn llyfr "ar Hyd Ben 'Rallt" gan Elfed Gruffydd, sylweddolais mai ond ychydig o'r enwau Cymraeg am bysgod y môr oedd yn gyfarwydd i mi. O ganlyniad, es ati i ddarganfod pa rai oedd y pysgod yn y bennill. Wedi cael blâs ar y chwilota es ymlaen i gasglu rhagor o enwau ac maent i'w gweld ar y tudalenau Enwau'r pysgod ac Enwau'r pysgod cregyn.
Whilst reading this poem by Gwilym y Rhos in Elfed Gruffydd's book "Ar Hyd Ben 'Rallt," I realised that I was familiar with only a few of the Welsh names for sea fish. As a result, I tried to identify the fish in the poem. I then became interested in collecting more names and they can be seen on the Fish names and Shellfish names pages.
Pysgod Enlli - Gwilym y Rhos
Wrth greigiau mawreddog môr Enlli
Mae lluoedd i’w weld o bysg,
Ceimychiaid a gwyniaid a glasin,
A chregin myherin’n eu mysg;
Seguriaid, crwbaniaid a chrancod,
A delir yn hylldod ar drai,
Er cymaint a godwyd o’r genlli,
Nid ydyw pysg Enlli ddim llai.
Y cwd-coch, y mecryll a’r gwyniaid
Llysywod, mingryniaid mewn gro,-
Llymriaid, howlesod, a’r cathode,
Ni welwyd gwell pysgod mewn bro:
Chwidliniaid, morleisiaid a’r lwdlaid,
Draenogiaid, penbyliaid yn stôr,
Torbytiaid sy’n lluoedd wrth Enlli
Yn chwarae dan genlli’r dwfn fôr.
Morgyllill, picydiaid, gwelleifiaid,
Y llymeirch, a’r cocos, a’r cŵn,
A’r llu cregin gleision ysblennydd,
Er siomiant daw’r pibydd a’i sŵn:
Coelengau, y "cod ffish," cleiriachod,
Y gwrachod a’r lledod tra llwyd,
A gleisiaid, a phenwaig yn ffynu
Mae rheiny’n dra gwerthfawr yn fwyd.
A oes yna rhywyn yn gwybod beth yw "glasin" a "seguriaid."?
Does anyone know what "glasin" and "seguriad" are?
Copyright © Cimwch.com 2003